مباني نظري و پيشينه پژوهش استرس شغلی

تعریف استرس از طرف ديگر واژه استرس امروزه چنان نقل هر زباني است كه گويا استرس مسئله همگاني و همه گير و مبتلا به انسان امروز و مشخصه زندگي اوست . روانشناسان و ديگر صاحب نظران استرس مي گويند ، روي هم جمع شدن رويدادها ( دگرگوني ها ) ي زندگي كه سازگاري فرد را با موضع خودش بر هم مي زند ، موجب استرس مي شود . و اين تشابه نزديكي با مفهوم فيزيكي يا مهندسي استرس دارد . نزديك به صد سال است كه مفهوم استرس مورد بحث و بررسي قرار گرفته است . اما نخستين بررسي هاي استرس در حوزه دانش پزشكي انجام شده اند . اين مفهوم اكنون به موضوعي ميان ـ رشته هاي در علوم انساني ، پزشكي و حوزه هاي وابسته تبديل شده است ( شفیعی ، 1386 ). استرس شغلی استرس ناشی از شغل ، استرسی است که فرد معین بر سر شغل معینی دستخوش آن می شود ، در این تعریف چند نکته نهفته است : شخص شاغل تا چه اندازه از تجربه برخوردار است ( کارآزموده است یا تازه کار ) ، میزان قدرت و ضعف او در مقابله با شرایط موجود چقدر است ، و چه نوع شخصیتی از خود در محیط کار نشان می دهد ( آر راس ، راندال ، 1997 ). نشانه هاي استرس « بیر » و « نیومن » در 1978 سه دسته از نشانه هایی را که در شرایط استرس شغلی بروز می کنند نام برده اند : نشانه های روانی ، نشانه های جسمانی و نشانه های رفتاری . نشانه های روانی : آن دسته از مشکلات عاطفی و شناختی هستند که بر اثر ناراحتی ناشی از استرس شغلی بروز می کنند نارضایتی از شغل یکی از رایجترین پیامدهای استرس شعلی است ، با بی میلی و با تاخیر به سر کار خود می آید ، برای انکه کار ش را به خوبی انجام دهددلیل چندانی نمی بینند دیگر نشانه های روانی عبارتند از : افسردگی ، اضطراب ، ملامت احساس ناکامی ، انزوا و بیزای . نشانه های جسمانی را مشکل تر می توان تشخیص داد ، زیرا در حالی که شرایط کاری معینی با بیماری ها و ناراحتی های جسمانی معینی همراه هستند ، اما دشو . ار میتوان فهمید که این ناخوشی ها تا چه اندازه نتیجه دیگر جنبه های زندگی شخص هستند با این حال شواهد مدارک پژوهشی نشان داده اند که همواره رابطه بین استرس شغلی و نشانه ها و بیماری های جسمانی معینی وجود دارد یکی از عمومی ترین نشانه های بیماری جسمانی مرتبط با استرس شغلی بیماری های قلبی – عروقی است نشانه های رفتاری به دو دسته تقسیم می شوند : دسته اول نشانه هایی هستند که می توان گفت بطور مستقیم متوجه خود فرد شاغل است این دسته شامل رفتارهایی است مثل خود داری از کار کردن ، پر خوری یا بی اشتهایی ، رفتارهای ستیزه جویانه در برابر همکاران یا اعضای خانواده و بطورکلی مشکلات میان فردی دسته دوم از نشانه های رفتاری پیامدش به